2 grudnia 2022

Grupy VAT – warunki oraz korzyści płynące z nowej formy

Grupy VAT to nowe rozwiązanie dla firm z sektora finansowego, pozwalające na wspólne rozliczanie podatku VAT oraz korzystanie z płynących z tego benefitów. Istnieje jednak wiele koniecznych do spełnienia warunków, aby organizowanie się w grupy VAT było dla podmiotów członkowskich opłacalne.

W lipcu tego roku Ministerstwo Finansów zaprosiło do dyskusji na temat projektu objaśnień do przepisów dotyczących grupy VAT. Efektem tych konsultacji okazał się dokument z objaśnieniami przepisów o grupach VAT, obejmujący takie kwestie jak tworzenie, rejestracja, zasady opodatkowania oraz rozwiązywania grup.

Przepisy wejdą w życie od 1 stycznia 2023 roku.

Kto może utworzyć grupy VAT?

Co do zasady, grupy VAT mogą tworzyć podatnicy VAT posiadający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku, gdy podmiot nie posiada siedziby w kraju, warunkiem kwalifikującym może być posiadanie oddziału położonego w granicach kraju, o ile zakres prowadzonej przez ten oddział działalności jest ten sam. Należy pamiętać, że podmioty członkowskie mogą należeć tylko do jednej grupy VAT w danym czasie.

Warunki do spełnienia – powiązania podmiotów

Nową formę mogą utworzyć jedynie podmioty, które powiązane są ze sobą finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie.

Każdy z tych trzech czynników musi wystąpić jednocześnie, aczkolwiek do spełnienia każdego poszczególnego warunku można może przyczynić się jeden wybrany aspekt, o czym poniżej.

Powiązanie finansowe występuje wtedy, gdy w przypadku jednego z podatników z grupy możemy stwierdzić jeden z poniższych faktów:

• posiada on ponad 50% udziałów w kapitale zakładowym każdego z pozostałych podatników będących członkiem grupy; lub
• posiada on ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych; lub
• posiada on ponad 50% praw do udziału w zyskach.

Powiązanie ekonomiczne można stwierdzić również na podstawie trzech czynników, przy czym wystarczy, że podmioty członkowskie spełniają jeden z nich:

• podmioty z grupy VAT prowadzą działalność gospodarczą o tym samym charakterze;
• rodzaje działalności gospodarczej podmiotów musi się uzupełniać i być współzależny;
• wszyscy członkowie grupy korzystają nawzajem z działalności gospodarczej, którą prowadzi jeden z członków.

Wspomniane terminy, takie jak charakter, uzupełnianie się i współzależność rodzajów działalności gospodarczej, zdefiniowane są w treści ustawy.

Powiązanie organizacyjne występuje, gdy członkowie grupy VAT działają gospodarczo całkowicie lub częściowo w porozumieniu, lub gdy znajdują się pod wspólnym kierownictwem (prawnie, faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio).

Powyższe warunki muszą być spełniane w sposób ciągły przez cały okres funkcjonowania grupy (okres posiadania przez grupę statusu podatnika).

Co można zyskać zostając członkiem grupy VAT?

Zorganizowanie się w formę grupy niesie za sobą na pewno sporo obowiązków administracyjnych i formalnych, dlatego warto zadać sobie pytanie, jakie są korzyści płynące z nowej formy podmiotu podatkowego.

Przede wszystkim wszyscy członkowie grupy VAT zostają w świetle prawa jednym podatnikiem, co pozwala na korzystanie z jednakowej procedury rozliczania podatku od towarów i usług. Wynika z tego kilka aspektów, o których warto pamiętać. Na pewno zmniejszy się ilość zobowiązań natury administracyjnej (np. członkowie grupy będą mogli wystawiać sobie noty księgowe i inne dokumenty bez VAT, mimo obowiązku prowadzenia ewidencji transakcji).

Inny ważny argument to możliwość składania jednego pliku JPK_VAT jako grupa, zamiast kilku poszczególnych plików od każdego podmiotu z osobna. Przełożyć się to może na efektywniejszą płynność finansową członków grupy.

Transakcje odbywające się pomiędzy członkami grupy VAT nie będą musiały obowiązkowo odbywać się z pomocą split payment, nie będzie również konieczności weryfikacji kontrahenta w wykazie podatników. Co najważniejsze jednak, członkowie nie będą musieli odprowadzać podatku VAT od transakcji wewnątrzgrupowych, w uwagi na fakt, że grupa, w myśli najnowszych przepisów, nie będzie musiała się rozliczać na podstawie faktur VAT.