3 listopada 2025

Limit VAT – kluczowe zagadnienia praktyczne

Zgodnie z przepisami ustawy o VAT, podatnicy mogą wybrać zwolnienie z podatku od towarów i usług w sytuacji, kiedy u podatnika wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł (limit VAT). Do tej kwoty nie wliczą się kwoty podatku VAT. Jest to zwolnienie podmiotowe przewidziane w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Oczywiście, do limitu 200 000 zł nie wlicza się również:

• wartości sprzedaży z tytułu wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (WSTO),
• sprzedaży na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju,
• odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, które są zwolnione przedmiotowo na podstawie art. 43 ust. 1,
• zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
  • transakcji związanych z nieruchomościami,
  • transakcji związanych z walutami i środkami płatniczymi, usługami zarządzania inwestycjami i środkami pieniężnymi, oraz usługami w zakresie kredytów, pożyczek, udzielania poręczeń, gwarancji, depozytów środków pieniężnych, usługami, których przedmiotem są instrumenty finansowej oraz usług pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach i podmiotach, które mają osobowość prawną,
  • usługach ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych – jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;

• odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Najem prywatny?

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że usługi związane z najmem prywatnym w zasadzie są usługami związanymi z nieruchomościami, jednakże nie mają one charakteru transakcji pomocniczej, o której mowa w art. 113 ust. 2 pkt 2) ustawy o VAT. Sam najem został uregulowany w zwolnieniach przedmiotowych w art. 43. ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT (z wyjątkiem sytuacji, kiedy dotyczy on wynajmu nieruchomości dla podmiotów gospodarczych).

Prowadząc własną działalność gospodarczą, np. w formie jednoosobowej działalności, trzeba pamiętać o uwzględnieniu w limicie sprzedaży wartości przypadających na najem prywatny. Może zdarzyć się taka sytuacja, że nieświadomy podatnik – zapomni doliczyć do limitu – sprzedaży z najmu swojego prywatnego mieszkania i od kilku miesięcy powinien być jako podatnik czynny w VAT. W konsekwencji mogą się pojawić zaległości podatkowe wraz z odsetkami za zwłokę.

Limit VAT – czy to jedyny wyjątek?

Oczywiście, że nie, to nie jedyna pułapka, na jaką mogą wpaść podatnicy. Użytkownicy paneli fotowoltaicznych również mogą wpaść w pułapkę VAT.

W istocie problem sprowadza się do rozstrzygnięcia, do jakich celów przeznaczona jest instalacja fotowoltaiczna:

• gdy instalacja służy wyłącznie do celów prywatnych – nie będzie to traktowane jako działalność gospodarcza na gruncie VAT,
• gdy instalacja służy do celów mieszanych (zarówno do celu prywatnego, jak i do sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej) – jest to traktowane jako dostawa towarów i podlega opodatkowaniu VAT.

W drugim ze wskazanych wyżej przypadków wykorzystanie fotowoltaiki również do sprzedaży nadwyżek do sieci energetycznej będzie podlegało opodatkowaniu VAT – a co za tym idzie, będzie wliczało się do limitu zwolnienia podmiotowego w VAT. W rezultacie – analogicznie jak w przypadku najmu prywatnego podatnik może nieświadomie przekroczyć limit do zwolnienia z VAT i od kilku miesięcy podlegać pod opodatkowanie VAT na zasadach ogólnych jako podatnik VAT czynny (mogą również pojawić się zaległości podatkowe i odsetki za zwłokę).

Z tego też powodu kluczowe jest, aby dokładnie analizować wszystkie źródła sprzedaży i świadczonych usług, jakie mogą (nawet w nieoczywisty sposób) podlegać pod limit do VAT, ponieważ niedopilnowanie tego obowiązku skutkuje nie tylko utratą prawa do zwolnienia, ale i również dodatkowymi obciążeniami podatkowymi.