Nomenklatura scalona – obowiązująca powszechnie w krajach UE pod nazwą Combined Nomenclature – rozwiązuje wiele problemów, które generuje aktualnie obowiązujący w Polsce system PKWiU 2008. Najczęściej krytykowanym aspektem owego systemu jest z pewnością brak ujednolicenia stawek podatku dla określonych działów produktów. Różne stawki VAT dla podobnych towarów wyraźnie utrudniają przedsiębiorcom identyfikację stawek. Nomenklatura scalona jest próbą uporządkowania zastanej sytuacji i dostosowania matrycy do standardów Unii Europejskiej.
Dostosowanie matrycy wymagało wprowadzenia odpowiednich korekt w stawkach, a więc podniesienia lub obniżenia ich wartości dla wybranych towarów. Dobra wiadomość dla przedsiębiorców jest taka, że w przeważającej części zastosowano zasadę równania w dół, czyli obniżania stawek w grupach towarów podobnych, aczkolwiek nie obyło się bez sporadycznych podwyżek stawki.
Warto pamiętać, że Nomenklatura scalona obejmuje wyłącznie towary. Dla wszystkich usług kwalifikujących się pod rozliczenie podatku VAT, obowiązywać będzie zaktualizowany system PKWiU. Strona rządowa przedstawiła wykaz towarów, dla których zmieni się stawka VAT:
Obniżka stawki VAT do 5%:
Obniżka stawki VAT do 8%:
Podwyżka stawki VAT:
W jaki sposób firma powinna przygotować się na zmianę matrycy stawek VAT? W pierwszej kolejności trzeba będzie wprowadzić nowe stawki zgodne z Nomenklaturą scaloną i PKWiU 2015 do wszystkich używanych systemów księgowych. Nowe umowy, zawierane z klientami po 1 lipca 2020 roku, powinny już zawierać w treści aktualne ustalenia. Dobrą praktyką będzie również przejrzenie wcześniejszych nawiązanych relacji z partnerami biznesowymi – zmiany wchodzące w życie 1 kwietnia mogą wpłynąć na wartości stawek towarów i usług, które podlegać będą rozliczeniu w niedalekiej przyszłości.
Co prawda przepisy wprowadzające nową matryce stawek VAT weszły w życie 1 listopada 2019 roku, aczkolwiek ich realne obowiązywanie rozpoczyna się od 1 lipca 2020 roku.