27 października 2025

Ulga na złe długi – czyli kiedy kontrahent nie ureguluje płatności

Ulga na złe długi. W sytuacji, kiedy kontrahent nie zapłaci na czas należności na wykonane świadczenie lub towar, to nadal należy od tej transakcji zapłacić podatek VAT oraz podatek dochodowy (PIT/CIT). Ustawodawca pomyślał o takich sytuacjach, wprowadzając ulgę na złe długi. Narzędzie to pozwala na poprawę płynności finansowej i odzyskanie należności (z tytułu zapłaconych podatków) przez przedsiębiorców w wyniku nieuregulowanych przez kontrahentów płatności.

Ulga na złe długi w VAT

Ulga na złe długi w podatku od towarów i usług pozwala na skorygowanie należnego podatku z tytułu dostawy towarów lub świadczenie usług wobec nieuregulowanych przez kontrahenta wierzytelności – kiedy to ta nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona.

Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną na gruncie VAT, jeżeli nie została uregulowana (lub zbyta w jakiejkolwiek formie) w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu na zapłatę określoną w umowie lub na fakturze.

Jeśli dostawa towarów lub świadczenie usług odbywa się na rzecz kontrahenta, który nie jest podatnikiem VAT czynnym (tj. na rzecz podatnika VAT zwolnionego lub konsumenta), to skorzystanie z ulgi na złe długi może odbyć się, jeżeli:

• wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego lub
• wierzytelność została wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym, lub
• wobec dłużnika ogłoszono upadłość konsumencką na podstawie odrębnych przepisów.

Korekty dokonuje się w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona.

Ulga na złe długi w PIT/CIT

W podatkach dochodowych ustawodawca również zapewnił możliwość przeciwdziałania obciążeniom podatkowym związanym z nieuregulowanymi zobowiązaniami kontrahentów za świadczone usługi i dostarczane towary. Ulga na złe długi w podatku dochodowym pozwala na obniżenie podstawy opodatkowania w zeznaniu rocznym o wysokość należnej wartości przychodów, które nie zostały uregulowane.

Warunkiem koniecznym do spełnienia jest, aby w roku podatkowym, w którym podatnik zamierza skorzystać z ulgi na złe długi, upłynął termin 90 dni od dnia zapłaty określonego na fakturze lub w umowie.

Co należy zrobić, aby pomniejszyć obciążenia podatkowe

W celu odzyskania podatku VAT lub podatku dochodowego z tytułu nieregulowanej wierzytelności z faktury, lub umowy należy przede wszystkim zrobić przegląd wierzytelności – należy zweryfikować, czy są jakieś nieuregulowane wierzytelności, które się kwalifikują do ulgi na złe długi.

Po zidentyfikowaniu potencjalnych wierzytelności – należy złożyć korektę deklaracji podatkowej – za okres, w którym przysługuje prawo do skorzystania z ulgi na złe długi – jeśli jest to konieczne, to również należy złożyć wniosek o zwrot nadpłaty (na konto bankowe).