Główną motywacją Ministerstwa Finansów do przemodelowania krajowej struktury nadzoru i powołania do życia PANA była potrzeba sprawowania bezpośredniej, a nie pośredniej, kontroli nad firmami audytorskimi. Aktualnie organem, który faktycznie pilnuje jakości usług świadczonych przez biegłych rewidentów, jest samorząd zawodowy: Polska Izba Biegłych Rewidentów (PIBR) – będąc tym samym instytucją pośredniczącą między rewidentami a rządową Komisją Nadzoru Audytowego.
Projekt ustawy przyczyni się do wygaszania obowiązków i kompetencji organów samorządowych (PIBR, Krajowej Komisji Nadzoru) w zakresie monitoringu jakości pracy biegłych rewidentów. Firmy audytorskie i niezależni audytorzy będą musieli przystosować się do nowych warunków, w których kontrolę sprawuje bezpośrednio organ rządowy. Nowa ustawa przekazuje szeroki zakres obowiązków PIBR – w tym również podlegającej pod nią Komisji Nadzoru Audytowego (KNA) – w ręce nowo powołanej Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego (PANA). Dzięki poprawkom zgłoszonym przez Senat, mają na to czas do 31 sierpnia 2020 roku.
Poprzednia instytucja kontrolna (KNA) z chwilą wejścia w życie ustawy, będzie mogła kontynuować jedynie rozpoczęte wcześniej kontrole – czyli te, w których kontrolerzy pojawili się już w wybranej firmie audytorskiej i przeprowadzili pierwsze obserwacje.
PANA jako instytucja rządowa, będzie w pełni podlegała pod resort finansów. Minister Finansów będzie odpowiedzialny za powoływanie szefa Agencji oraz jego zastępcę. Z biegiem czasu, PANA przejmie sporą część kompetencji Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.
PANA rozpoczyna działalność od 1 stycznia 2020 roku, lecz już od września bieżącego roku agencja zacznie funkcjonować w ograniczonym zakresie w ramach przygotowań. W trakcie tego okresu, PANA musi zorganizować kadrę, stworzyć struktury i być gotowa do sprawowania ogólnopolskiego nadzoru nad audytorami, a zwłaszcza na przejęcie dokumentacji trwających kontroli rozpoczętych przez KNA i sfinalizowanie ich.
Zgodnie z ustawą, z końcem grudnia 2019 r. PANA przejmie wszystkie niedokończone przez KNA kontrole i będzie musiała je zakończyć.