Podatek minimalny CIT – stawka i przedmioty opodatkowania

Podatek minimalny CIT obowiązuje  od 2024 roku podatników CIT wykazujących za dany rok podatkowy stratę lub bardzo niskie dochody. W istocie funkcjonuje równolegle z innymi zobowiązaniami – nie można go traktować jak zobowiązania zastępującego podstawowy CIT. W przypadku zakwalifikowania się do obu zobowiązać CIT, podstawowa kwota do zapłaty zostanie pomniejszona o wartość minimalnego CIT.

Przepisy wprowadzające minimalny podatek dochodowy zostały dodane do projektu „Polskiego Ładu” po konsultacjach społecznych.

Jeśli podatnik zapłaci minimalny podatek, będzie mógł odliczyć go od tradycyjnego CIT w zeznaniach podatkowych przez kolejne 3 lata. Przepisy dotyczące tego wprowadzenia weszły w życie 1 stycznia 2022 r., ale zostały znowelizowane i ich stosowanie zawieszono do 31 grudnia 2023 roku.

Definicja ustawowa

Minimalny podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) 10% obciąża spółki mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, oraz podatkowe grupy kapitałowe, które w danym roku podatkowym poniosły stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych lub osiągnęły udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych (określonych w przepisach) w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 2%.

Podatek minimalny CIT – kogo obejmie, kogo nie

Podatkowi minimalnemu mają podlegać wszystkie poniższe spółki (których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne czy podatkowe grupy kapitałowe, posiadają polską rezydencję podatkową):

• spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, 
• spółki akcyjne, 
• proste spółki akcyjne, 
• spółki komandytowe, 
• spółki komandytowo-akcyjne,
• spółki jawne.

W rzeczywistości, podatek minimalny może być obciążeniem dla przedsiębiorstw działających w sektorach o niskiej rentowności lub doświadczających okresowych strat, takich jak branże związane z usługami hotelarsko-gastronomicznymi, transportem, nieruchomościami, przemysłem, przetwórstwem, handlem hurtowym i detalicznym, oraz budownictwem.

Nowe zobowiązanie podatkowe obejmuje co do zasady większych podatników CIT. Istnieją jednak ustawowe wyjątki. Którzy podatnicy nie podlegają opodatkowaniu?

• Nowi podatnicy (rozpoczynający prowadzenie działalności, 3 lata).
• Przedsiębiorstwa finansowe.
• Podatnicy wykazujący spadek przychodów (przychody w roku podatkowym są niższe o co najmniej 30% od przychodów osiągniętych w roku podatkowym bezpośrednio go poprzedzającym).
• Podatnicy funkcjonujący w prostej strukturze organizacyjnej.
• Podatnicy eksploatujący statki powietrzne i morskie w transporcie międzynarodowym, zajmujący się wydobyciem kopalin, przedsiębiorstwa górnicze, podatnicy wykonujący działalność leczniczą.
• Podatnicy zajmujący się transakcjami objętymi cenami regulowanymi.
• Grupy kapitałowe.
• Mali podatnicy.
• Spółki prowadzące działalność komunalną.
• Podatnicy z historyczną wysoką rentownością.
• Podatnicy w upadłości, likwidacji lub objęci restrukturyzacją.
• Instytucje faktoringowe.

Minimalny CIT – podstawa opodatkowania

Zgodnie z treścią ustawy, do podstawy opodatkowania wlicza się w pierwszej kolejności 1,5% wartości przychodów ze źródeł przychodów innych niż zyski kapitałowe, jakie podatnik osiągnął w roku podatkowym.

Podstawę opodatkowania stanowią również koszty finansowania dłużnego w rozumieniu poniesione na rzecz podmiotów powiązanych (nie dotyczy powiązań ze Skarbem Państwa lub z jednostkami samorządu terytorialnego), których wartość przekracza próg określony przez ustawodawcę.

Próg wartości kosztów finansowania ustala się w wysokości wskaźnika EBITDA obliczonego na podstawie wzoru określonego w ustawie.