30 marca 2023

Praca zdalna. Zmiany od 7 kwietnia 2023 r.

7 kwietnia 2023 roku wejdzie w życie nowelizacja ustawy regulującej m.in. zasady wykonywania pracy zdalnej.

Praca zdalna w nowej odsłonie. Wśród nowych przepisów znajdziemy nową definicję, obowiązki pracodawcy, a także doprecyzowanie warunków technicznych, które muszą być spełnione, aby tego typu praca mogła być wykonywana. Szczególnie istotne wydają się zasady reguły dotyczące wnioskowania, zezwoleń (wniosek wiążący) i potencjalnej odmowy. Przeczytaj podsumowanie zmian wynikających z nowelizacji.

Definicja stosunku pracy

Zgodnie z ustawą z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, stosunek pracy jest to stosunek prawny między pracownikiem a pracodawcą. W jego ramach pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Praca zdalna mieści się tu we fragmencie „w miejscu (…) wyznaczonym przez pracodawcę”.

Rodzaje pracy zdalnej

Nowelizacja, która wejdzie w życie 7 kwietnia 2023 roku, uchyla Art. 3 ustawy „covidowej”, określający zasady pracy zdalnej w okresie obowiązywania stanu zagrożenia (w tym stanu epidemii). Wprowadza m.in. pojęcie pracy zdalnej podstawowej oraz pracy zdalnej hybrydowej, z różnicami wynikającymi głównie z potrzeb zgłaszanych przez pracodawcę i pracownika, a więc nie dyktowanych w treści ustawy.

Fragmenty ustawy określające zasady pracy zdalnej w czasach pandemii zastąpione zostały poprzez zdefiniowanie pracy zdalnej na polecenie pracodawcy (w szczególnych przypadkach).

Nowa definicja pracy zdalnej

Zgodnie z Art. 67 nowelizacji, praca może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wy korzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość (praca zdalna).

Uzgodnienie warunków pracy

Co do zasady, zmiany wprowadzone nowelizacją nie wymuszają renegocjacji lub aneksowania umów o pracę zawartych przed datą wejścia w życiu przepisów.

Natomiast w przypadku uzgodnienia o wykonywaniu pracy zdalnej przy zawieraniu umowy o pracę trzeba aktualizować informację, o której mowa w art. 29 ust. 3 k.p . (pisemna informacja o warunkach zatrudnienia) o:

• jednostkę organizacyjną, w której znajduje się stanowisko pracy,
• osobę lub organ odpowiedzialnych za współpracę z pracownikiem wykonującym pracę zdalną oraz upoważnionych do przeprowadzania kontroli w miejscu wykonywania pracy zdalnej (podmiot z art. 3 1 k.p .)

Gdy uzgodnienie o wykonywaniu pracy zdalnej nastąpi w trakcie zatrudnienia, każda ze stron umowy o pracę może wystąpić z wiążącym wnioskiem o zaprzestanie wykonywania pracy zdalnej i przywrócenie poprzednich warunków pracy. Ma na to 30 dni.

Praca zdalna na wniosek pracownika

Pracownik może wyjść z propozycją przejścia na całościową lub hybrydową pracę zdalną samodzielnie, wnioskując o to do pracodawcy. Wniosek może okazać się wiążący da pracodawcy, gdy spełnione jest co najmniej jedno kryterium dotyczące pracownika:

• pracownika, o którym mowa w art. 142 1 ust.1 pkt 2 i 3 k.p
• pracownicy w ciąży
• pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 4. roku życia
• pracownika sprawującego opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadającymi orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności

W takim przypadku, pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek ww. pracowników, chyba, że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy (regulamin pracy) rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika (przepisy BHP).

W przypadku decyzji odmownej, pracodawca zobowiązany jest podać przyczyny obiektywne odmowy w okresie 7 dni od dnia złożenia przez pracownika wniosku.

Praca zdalna – obowiązki pracodawcy

Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku pracownika, pracodawca zobowiązany jest dodatkowo do zapewnienia warunków do odbywania pracy zdalnej. Treść nowelizacji wskazuje, że pracodawca powinien:

• zapewnić materiały i narzędzia pracy niezbędne do wykonywania pracy zdalnej;
• zapewnić lub pokryć koszty instalacji, serwisu i konserwacji narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych (niezbędnych), oraz pokryć koszty energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych (niezbędnych);
• pokryć inne koszty bezpośrednio związane;
• zapewnić szkolenia i pomoc techniczną,

Więcej na temat nowych zasad pracy zdalnej przeczytasz na dedykowanej stronie portalu gov.pl.